De webartikelen in het onderdeel ‘Toekomstige ontwikkelingen’ van deze Synthese laten zien hoe onze volksgezondheid en zorg zich de komende 25 jaar ontwikkelen als we op de huidige voet door zouden gaan en niets extra’s zouden doen. Al deze ontwikkelingen samen geven een beeld van de opgaven waar we als maatschappij voor staan. Dit webartikel beschrijft welke van deze ontwikkelingen burgers en professionals en studenten in het volksgezondheidsdomein het meest urgent vinden; waar zouden we als maatschappij nu actie op moeten ondernemen, om problemen in de toekomst te voorkomen? Dit is onderzocht met behulp van een vragenlijst. De uitkomsten van deze vragenlijst zijn gebruikt om een selectie te maken van drie opgaven, waarvoor in deze VTV In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) rapporteert het RIVM elke vier jaar over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland. (In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) rapporteert het RIVM elke vier jaar over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland.) handelingsopties zijn uitgewerkt. De handelingsopties zijn uitgewerkt op basis van brede stakeholderbijeenkomsten. Deze Synthese bevat drie webartikelen over en naar aanleiding van de handelingsopties: een met een samenvatting van de belangrijkste aanbevelingen van de stakeholders voor de handelingsopties, een over een aantal overkoepelende kansen en speerpunten voor beleid en maatschappij  en een met aandachtspunten voor de kennis- en innovatieagenda's.

Kernboodschap

Belangrijke opgaven voor de toekomst volgens burgers, professionals en studenten
Van alle ontwikkelingen in het Trendscenario en de Themaverkenningen van de VTV In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) rapporteert het RIVM elke vier jaar over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland. (In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) rapporteert het RIVM elke vier jaar over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland.)-2018 vinden burgers de dreiging van antibioticaresistentie de meest urgente maatschappelijke opgave voor de toekomst. Professionals en studenten in het volksgezondheidsdomein vinden dit ook een urgente opgave. Daarnaast worden sterfte door hart- en vaatziekten en kanker, de verdubbeling van het aantal mensen met dementie en de stijging van de zorguitgaven als heel urgent gezien. Professionals vinden de achterstand in gezonde levensverwachting bij mensen met een lagere sociaaleconomische status het meest urgent, en studenten de toenemende druk op jongeren en jongvolwassenen.

Uitkomsten vragenlijst laat overlap maar ook verschillen tussen respondenten zien

Samen brengen het Trendscenario en de Themaverkenningen van de VTV In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) rapporteert het RIVM elke vier jaar over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland. (In de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) rapporteert het RIVM elke vier jaar over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland.)-2018 een groot aantal toekomstige ontwikkelingen in beeld. Deze ontwikkelingen zijn allemaal van belang voor de volksgezondheid en zorg in Nederland. Om inzicht te krijgen in wat verschillende groepen in de maatschappij hiervan het meest urgent vinden, is een vragenlijst ontwikkeld. Hiervoor zijn het Trendscenario en de Themaverkenningen samengevat in 41 ontwikkelingen. Aan burgers en professionals en studenten in het volksgezondheidsdomein is vervolgens gevraagd aan te geven hoe urgent zij deze toekomstige ontwikkelingen vinden.

De uitkomsten van de vragenlijst laten zien dat alle drie de respondentgroepen de dreiging van antibioticaresistentie een urgente maatschappelijke opgave vinden. Burgers en professionals vinden ook de verdubbeling van het aantal mensen met dementie en de verdubbeling van de zorguitgaven urgent. Burgers en studenten vinden het feit dat hart- en vaatziekten en kanker het grootste deel van de sterfte blijven veroorzaken een urgente ontwikkeling. Naast overlap zien we ook verschillen. Professionals vinden sociaaleconomische gezondheidsverschillen heel urgent, terwijl burgers en studenten deze minder urgent vinden. Studenten vinden de toenemende mentale druk op jongeren en jongvolwassenen het meest urgent. Ontwikkelingen die gerelateerd zijn aan leefstijl en technologie worden vaak als minst urgent genoemd (zie infographic).

De uitkomsten van de vragenlijst zijn gebruikt om een selectie te maken van drie opgaven, waarvoor in deze VTV handelingsopties zijn uitgewerkt. Hier kunt u meer lezen over de vragenlijst en hier over de selectieprocedure.

Deze infographic geeft de resultaten van een vragenlijst weer waarin respondenten is gevraagd welke van 41 toekomstige ontwikkelingen zij het meest en minst urgent vinden.

 Download infographic

Voetnoot: Eén van de ontwikkelingen in de vragenlijst was: ‘Psychische stoornissen blijven grootste ziektelast veroorzaken’. Dit was gebaseerd op de oorspronkelijke cijfers in het Trendscenario zoals in juni 2017 gepubliceerd. Deze resultaten zijn echter per juni 2018 aangepast, omdat er verbeterde cijfers beschikbaar zijn gekomen. Psychische stoornissen veroorzaken nog steeds veel ziektelast, maar het is niet meer de ziektegroep die de grootste ziektelast veroorzaakt. Voor meer informatie zie het Trendscenario .

Tekstversie van deze infographic

Top 5 meest urgent per doelgroep

Burgers vinden het meest urgent:

  1. Dreiging antibioticaresistentie
  2. Hart- en vaatziekten en kanker blijven grootste oorzaak sterfte
  3. Verdubbeling mensen met dementie
  4. Goede inzet groen/water nodig voor opvangen effecten klimaatverandering
  5. Verdubbeling zorguitgaven

Professionals vinden het meest urgent:

  1. Achterstand in gezonde levensverwachting bij lage sociaaleconomische status
  2. Verdubbeling mensen met dementie
  3. Aantal mensen met onvoldoende regie over eigen leven neemt toe
  4.  Verdubbeling zorguitgaven
  5. Dreiging antibioticaresistentie

Studenten vinden het meest urgent:

  1. Toename mentale druk op jongeren en jongvolwassenen
  2. Dreiging antibioticaresistentie
  3. Hart- en vaatziekten en kanker blijven grootste oorzaak sterfte
  4. Psychische stoornissen blijven grootste ziektelast veroorzaken
  5. Aantal mensen met overgewicht stijgt

Top 5 minst urgent per doelgroep

Burgers vinden het minst urgent:

  1. Er roken drie keer zoveel mensen met een lage als met een hoge sociaaleconomische status
  2. In 2040 rookt een op de zeven volwassenen
  3. De meeste mensen eten niet volgens de richtlijnen gezonde voeding
  4. Bijna een op de tien volwassenen drinkt overmatig
  5. Nieuwe technieken, zoals gentechnologie, roepen ethische vragen op

Professionals vinden het minst urgent:

  1. Technologie veroorzaakt het grootste deel van de stijging van de zorguitgaven
  2. Het toenemend gebruik van data brengt risico’s voor de privacy met zich mee
  3. Nieuwe technologieën kunnen nieuwe gezondheidsrisico’s met zich meebrengen
  4. Flexibilisering van de arbeidsmarkt en robotisering kunnen negatieve effecten op de gezondheid hebben
  5. De meeste mensen eten niet volgens de richtlijnen gezonde voeding
  6. In 2040 rookt een op de zeven volwassenen

Studenten vinden het minst urgent:

  1.  Voor sommige groepen werknemers zal het moeilijk zijn om de digitalisering bij te benen
  2. Technologie veroorzaakt het grootste deel van de stijging van de zorguitgaven
  3. Een op de zeven volwassenen rookt
  4. Bijna een op de tien volwassenen drinkt overmatig
  5. Het toenemend gebruik van data brengt risico’s voor de privacy met zich mee.